Xét nghiệm giang mai bằng TPHA là một trong những phương pháp chẩn đoán được áp dụng phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về phương pháp xét nghiệm này. Bài viết dưới đây của Phòng khám Maia&Maia sẽ mang đến cho mọi người những thông tin hữu ích về phương pháp này và lưu ý cần nhớ khi thực hiện.
I. Xét nghiệm TPHA là gì? Khi nào cần thực hiện?
Xét nghiệm TPHA là phương pháp chẩn đoán đặc hiệu bệnh giang mai bằng việc phát hiện kháng thể chống lại xoắn khuẩn Treponema pallidum thông qua việc xét nghiệm máu. Cơ chế hoạt động của hình thức xét nghiệm này là thông qua phản ứng ngưng kết hồng cầu thụ động để phát hiện kháng thể đặc hiệu trong máu của người mắc giang mai.
Phương pháp xét nghiệm giang mai bằng TPHA được áp dụng khi nghi ngờ nhiễm giang mai, sau khi đã có kết quả sàng lọc (VDRL và RPR) cho kết quả dương tính. Thời điểm thực hiện xét nghiệm này tốt nhất là sau 2 – 3 tuần khi nghi ngờ mắc giang mai, lúc này các kháng thể đã xuất hiện bên trong máu.
II. Các loại xét nghiệm giang mai bằng TPHA
Xét nghiệm giang mai bằng TPHA có nhiều dạng, dưới đây là chi tiết mục đích, quy trình thực hiện của từng dạng xét nghiệm TPHA:
1. Xét nghiệm TPHA định tính
Xét nghiệm TPHA định tính thực hiện nhanh nhằm mục đích xác nhận sự hiện diện của những kháng thể chống lại xoắn khuẩn giang mai trong máu. Xét nghiệm này giúp xác nhận lại kết quả ban đầu từ các phương pháp sàng lọc giang mai.
- Quy trình: Các bác sĩ sẽ lấy mẫu huyết thanh của bệnh nhân và pha loãng, thêm huyết thanh vào giếng thử/ống nghiệm có chứa hồng cầu phủ kháng nguyên sau đó ủ ở nhiệt độ phòng từ 30 – 60 phút. Kết quả được đọc qua mắt thường ở điều kiện ánh sáng tốt.
- Kết quả: Kết quả của phương pháp có độ chính xác cao, quan sát dưới đáy ống nghiệm nếu có sự ngưng kết hồng cầu cho thấy máu có kháng thể với giang mai, kết quả là dương tính. Nếu không có sự ngưng kết, hồng cầu lắng xuống tạo điểm nhỏ là máu không có kháng thể, kết quả là âm tính.
TÌM HIỂU NGAY: Triệu chứng và biến chứng bệnh giang mai ở nam giới
2. Xét nghiệm TPHA định lượng
xét nghiệm giang mai bằng TPHA định lượng với mục đích đo lường nồng độ kháng thể kháng xoắn khuẩn giang mai ở trong máu dựa trên nguyên lý ngưng kết hồng cầu gián tiếp. Từ đó xác định được mức độ nhiễm bệnh, không chỉ giúp xác định có nhiễm giang mai không như xét nghiệm TPHA định tính.
- Quy trình: Lấy mẫu huyết thanh/huyết tương của người bệnh và đưa về nhiệt độ phòng. Mẫu bệnh phẩm được pha loãng theo tỷ lệ nhất định, dùng 1 giếng để pha mẫu xét nghiệm, 8 giếng thử còn lại dùng xác định hiệu giá. Tiếp đến nhỏ tế bào hồng cầu không kháng nguyên và có gắn kháng nguyên vào giếng pha loãng mẫu, lắc nhẹ bằng máy rung hoặc bằng tay. Sau đó ủ tấm vi lọc ở nhiệt độ phòng từ 15 – 30 độ C trong 30 – 60 phút, tránh rung lắc.
- Kết quả: Quan sát phản ứng ngưng kết hồng cầu trong các giếng, nếu có hiện tượng ngưng kết lan tỏa, mịn là dương tính. Nếu có hiện tượng không ngưng kết, hồng cầu tụ tròn là âm tính. Hiệu giá kháng thể là tỷ lệ pha loãng cao nhất mà mẫu vẫn cho kết quả dương tính.
III. Lưu ý khi thực hiện xét nghiệm TPHA
Khi thực hiện xét nghiệm TPHA mọi người để kết quả được chuẩn xác mọi người cần lưu ý một số vấn đề sau đây:
1. Trước khi xét nghiệm
- Chọn lựa cơ sở y tế uy tín, chuyên môn tốt để làm xét nghiệm đúng quy trình, cho kết quả chuẩn xác.
- Không cần phải nhịn ăn trước khi lấy máu làm xét nghiệm
- Thông báo với bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng, bệnh lý cơ thể (bệnh tự miễn, bệnh nhiễm trùng, tiền sử bệnh giang mai)
- Tránh quan hệ không an toàn trước khi xét nghiệm giang mai bằng TPHA
2. Sau khi nhận kết quả
- Trao đổi với bác sĩ để được giải đáp chi tiết về kết quả xét nghiệm
- Tuân thủ phác đồ điều trị giang mai nếu dương tính để loại bỏ xoắn khuẩn giang mai, ngừa bệnh biến chứng
- Tránh tự ý điều trị hay dùng thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định từ bác sĩ
- Không quan hệ tình dục nếu xét nghiệm dương tính với giang mai, tránh lây nhiễm cho bạn tình
- Trao đổi với bạn tình về tình trạng bệnh, điều trị cả bạn tình để tránh lây nhiễm
Hy vọng những chia sẻ trong bài viết này của Phòng khám Maia&Maia đã giúp mọi người hiểu rõ về phương pháp xét nghiệm giang mai bằng TPHA. Khi nghi ngờ giang mai mọi người nên thực hiện các xét nghiệm sớm để điều trị bệnh kịp thời, tránh những biến chứng không mong muốn.
